Πριν μερικές μέρες, στις 20 Ιουλίου πήγα σε ένα σουβλιτζίδικο στο κέντρο της Λευκωσίας για ένα γρήγορο μεσημεριανό.

Εκεί, στον εσωτερικό χώρο, βρέθηκα να ακούω μια συζήτηση στα δύο διπλανά τραπέζια μεταξύ δύο Αρμενίων (γύρω στα 45 και 50) και 2 Κυπρίων αρκετά μεγαλύτερης ηλικίας που όπως κατάλαβα έζησαν για πάνω από 4 δεκαετίες στην Αγγλία. Η συζήτηση γινόταν κυρίως στα αγγλικά και λίγο στα ελληνικά.

Μετά από μερικά λεπτά συζήτησης, ο ένας Αρμένιος είπε στους Κύπριους (στα αγγλικά) ότι «ήταν πολύ τυχεροί που έζησαν κάτω από την βασίλισσα» (…) “as she was loved by everybody”. Το είπε με κάθε σοβαρότητα.

Δεν άντεξα.

Τον ρώτησα στα αγγλικά σε ποια βασίλισσα αναφέρεται και αν αναφέρεται σε αυτή που με την συγκατάθεση της εκτελούσε νεαρούς αγωνιστές στην αγχόνη το ’55.

Έπαθαν σοκ και οι τέσσερεις που παρενέβηκα με κάπως έντονο ύφος στην συνομιλία τους.

Όταν τον ρώτησα αν μιλά ελληνικά κάπου τα μάσησε ο Αρμένιος αλλά μου είπε ο απέναντι του Αρμένιος (με σπασμένα ελληνικά) ότι μιλούν.

Στη συνέχεια, στη συζήτηση μπήκε ο ένας εκ των Κυπρίων, ο οποίος παρουσιάστηκε ως ακαδημαϊκός, λέγοντας ότι στην Κύπρο δεν μιλούμε ελληνικά, όπως νομίζουμε. Τον ρώτησα να μου πει σε ποια γλώσσα μιλούσαμε εκείνη την στιγμή και σε ποια γλώσσα διαβάζουμε βιβλία και εφημερίδες και άρχισε να μου λέει για τις λέξεις που έχουμε από άλλες γλώσσες και πως θα μου έφερνε μια εφημερίδα της Ελλάδος (εννοούσε στην καθαρεύουσα) για να δει αν θα την καταλάβαινα. Του είπα πως η καθαρεύουσα δεν καταργήθηκε από δική μου υπαιτιότητα και ότι μπορεί να μου φέρει όποια εφημερίδα θέλει της Κύπρου, γραμμένη στην νεοελληνική (δημοτική) την οποία χρησιμοποιούν σήμερα 12 εκατομμύρια Έλληνες στην Ελλάδα και στην Κύπρο για να δει αν θα την διαβάσω. Εξάλλου στις εκκλησίες εξακολουθεί να χρησιμοποιείται η Ελληνιστική Κοινή, την οποία, ως επί το πλείστον, καταλαβαίνουμε.

Με τον τρόπο που εξελίχθηκε η συζήτηση του είπα πως θα έπρεπε να ντρέπεται, αν είναι όντως ακαδημαϊκός, να μεταδίδει το αφήγημα της «κυπριακής γλώσσας» αντί μίας διαλέκτου της αρχαίας ελληνικής (Αρκαδοκυπριακή και απόγονος της Γραμμικής Β). Αυτό συμβαίνει σε τόσες περιοχές του Ελληνισμού (στην Ρόδο, στην Κρήτη, στην βόρεια Ελλάδα και στην Κάτω Ιταλία…)

Εκεί αναγκάστηκε να καταφύγει στην μέθοδο του τεστ (μου ζήτησε να του κλίσω δύο ρήματα) όπου του απάντησα πως εδώ δεν είναι καλλιστεία γνώσεων.

Όπως και να έχει ο άνθρωπος στο τέλος ήρθε προς το μέρος μου πριν να φύγει και παραδέχτηκε ότι είναι του ΑΚΕΛ, μου είπε επίσης ότι συνεργάζεται με τράπεζες (εκτός από την ακαδημαϊκή του πορεία) για να βοηθά κόσμο να παίρνει δάνεια (μεγάλος κομμουνιστής ο παππούς!) Όταν με ρώτησε που ανήκω του απάντησα σε αυτούς που τιμούν την μητέρα Πατρίδα στο οποίο απάντησε με ένα ειρωνικό χαμόγελο: «δηλαδή είσαι μητρομανής».

Τον κοίταξα με ύφος λέγοντας πως η αγάπη για την μάνα δεν είναι μητρομανία, κάτι που τον έκανε να νιώσει μια απειροελάχιστη ενοχή για την βλακώδη απάντηση που είχε δώσει, ώστε να κλείσει με την φιλοφρόνηση ότι «του αρέσει να βλέπει πάθος και φλόγα στους νέους». Μια φλόγα που μόλις είχε προσπαθήσει να σβήσει…

Αλέξης Μακρίδης

Υ.Γ. στην φωτογραφία το γράμμα του Αλμπέρ Καμύ, βραβευμένου Γάλλου φιλόσοφου, προς την Ελισάβετ για απονομή χάριτος στον αγωνιστή της ΕΟΚΑ Μιχαλάκη Καραολή, ο οποίος στις 10 Μαΐου του 1956 οδηγήθηκε στην αγχόνη τραγουδώντας τον Εθνικό Ύμνο